مرکز تحقیقات بیماریهای قلب و عروق

ویتامین دی چیست؟

ویتامین دی از ویتامین‌های محلول در چربی است. این ویتامین به جذب کلسیم، منیزم و فسفات در بدن کمک می‌کند. ویتامین D2 و D3 در انسان بیش از دیگر ویتامین‌های گروه دی موثر هستند. ویتامین دی همچون یک هورمون عمل می‌کند و می‌تواند عملکرد بیش از دویست ژن را در داخل بدن تنظیم کند.  ویتامین دی از این طریق تاثیرات بسیاری بر اعضای مختلف بدن دارد. برای نمونه این ویتامین از تکثیر سلول‌های غیر عادی در پستان و بافت‌های کلونی جلوگیری می‌کند و در یکی از دیگر اعضای مهم بدن یعنی کلیه، می‌تواند به تنظیم فشار خون در این عضو مهم بدن کمک کند. ویتامین دی اثر مثبتی بر تنظیم میزان قند خون در پانکراس دارد.

عوامل کمبود ویتامین دی در بدن

بدن هر فرد می‌تواند تا حدی ویتامین دی مورد نیاز را تولید کند. این فرآیند هنگام قرار گرفتن در مقابل نور آفتاب بهتر انجام می‌شود. اما از آن‌جا که به دلیل تغییر در شیوه زندگی و مسائلی همچون پاندمی کرونا، بسیاری از افراد بیشتر زمان خود را در خانه می‌گذرانند، ممکن است دچار کمبود ویتامین دی شوند. چاقی مفرط عامل بسیار مهمی است که بر عملکرد ویتامین دی در بدن اثرگذار است. سلول‌های چربی در بدن فرد مبتلا به چاقی مفرط، ویتامین دی را به خود جذب می‌کند و مانع گردش آن از طریق جریان خون می‌شود. افردی که رنگدانه‌های پوستی آنان تیره‌تر است، در پوست خود نوعی ضد آفتاب طبیعی دارند که از جذب ویتامین دی از طریق پوست جلوگیری می‌کند. زنان هم به دلایل مختلفی ممکن است دچار کمبود ویتامین دی شوند.به‌طور طبیعی بدن زنان نسبت به مردان چربی بیشتری دارد و شرایط زندگی بسیاری از زنان آن‌ها را مجبور می‌کند زمان زیادی را در خانه و محیط بسته بگذرانند. استفاده از کرم‌های ضد آفتاب در زنان رواج بیشتری دارد که مانع جذب ویتامین دی می‌شود.

از آن‌جا که مطالعات بسیاری به ارتباط ویتامین دی با بیماری‌های قلبی و عروقی اشاره کرده‌اند، زنان باید مراقب میزان ویتامین دی در بدن خود باشند و به‌طور مداوم میزان این ویتامین در بدن خود را چک کنند.
سن هم می‌تواند نقش بسیار مهمی در کمبود ویتامین دی داشته باشد. رژیم غذایی افراد مسن نسبت به افراد جوان‌تر دارای ویتامین دی کم‌تری است و با افزایش سن سطح تولید ویتامین دی در بدن نیز کاهش می‌یابد.
همچنین افزایش سن می‌تواند بر میزان فعالیت در خارج از خانه تاثیر داشته و آن را کاهش دهد. در این صورت امکان جذب ویتامین دی از طریق پوست نیز کاهش پیدا می‌کند.

تاثیر ویتامین دی بر سلامت قلب

ویتامین دی به‌صورت کلی تاثیر مثبتی بر سلول‌های سازنده شریان‌های بدن دارد. دانشمندان اخیرا متوجه نقش ویتامین دی در حفظ سلامت قلبی و عروقی شده‌اند. در مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۸ منتشر شده است، آن‌ها با استفاده از نانوسنسورها و مدل سلولی، سازوکارهای مولکولی ویتامین دی و عملکرد آن در اندوتریوم یا غشای درونی رگ‌ها را شبیه‌سازی کردند. مطالعات اهمیت این غشای درونی را بیش از پیش روشن کرده است و نتیجه آن بوده که بافت‌های عروقی به اندازه یک عضو در بدن نقش آفرینی می‌کند و از اهمیت بالایی برخوردار است.
تصور امروزی دانشمندان بر آن است که تغییرات اندوتریوم با بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت و رشد تومورها، عفونت ویروسی و خطر حمله قلبی و سکته در ارتباط است.

ویتامین دی بر سلامت قلب بسیار موثر است این ویتامین بر پیش گیری از حمله قلبی، سکته قلبی، فشار خون و تپش قلب موثر است

ویتامین دی چگونه به قلب ما کمک می‌کند؟

ثابت شده است که ویتامین دی در تقویت استخوان‌ها و سیستم ایمنی بدن تاثیر بسیاری دارد. اما برخی از تحقیقات بر تاثیر مثبت ویتامین دی بر عروق و قلب نیز اشاره کرده‌اند. ویتامین دی به طرق مختلفی قلب افراد را سالم و قوی نگه می‌دارد. یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که الگوهای تغذیه‌ای حاوی برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی بر پیشگیری از خطر سکته قلبی تاثیر دارند. در این تحقیق نشان داده شده است افرادی که از میزان ویتامین دی پایین‌تری برخوردارند، بیش از دیگران در معرض خطر سکته قلبی هستند. چرا که ویتامین دی با ایجاد جریان خود آزاد در رگ‌ها، اثرات منفی هرگونه التهاب در سیستم گردش خون را کاهش می‌دهد.
یکی دیگر از موارد تاثیر ویتامین دی بر قلب، تنظیم فشار خون در بدن است. یک تحقیق دانشگاهی با روش جالبی به ارتباط بین ویتامین دی و فشار خون دست پیدا کرده است. دانشمندان سنسورهایی هزار برابر کوچک‌تر از موی انسان را درون سلول‌های رگ‌ها قرار داده‌اند و به فرد مورد آزمایش ویتامین D3 تزریق کرده‌اند. این آزمایش نشان داده است که ویتامین D3 می‌تواند سلول‌های قلبی و عروقی را که تحت تاثیر فشار خون بالا آسیب دیده‌اند، ترمیم کند.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هم در معرض خطر سکته و حمله قلبی هستند و تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که متاسفانه سطح پایین ویتامین دی خطر دیابت نوع ٢ را افزایش می‌دهد.
دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا آزمایشی را روی گروهی از افراد سالم در طول ١٢ سال انجام داده‌اند. نتایج آزمایش نشان داد افرادی که در طول این سال‌ها به دیابت مبتلا شده‌اند، از کمبود ویتامین دی رنج می‌برده‌اند. تا آن‌جا که این کمبود را می‌توان یک عامل پیش بینی‌کننده قوی برای ابتلا به دیابت قلمداد کرد.