مرکز تحقیقات بیماریهای قلب و عروق

ترومبوز ورید عمقی اصطلاحی برای لخته های خونی در وریدهای عمقی پاها می باشد .

اگر لخته ی خونی در داخل یک رگ خونی ایجاد شود می تواند رگ را مسدود نموده و جلوی مسیر جریان خون را بگیرد .وقتی این اتفاق در یکی از رگ های عمقی پا اتفاق بیفتد ممکن است خون پس زده شود و ایجاد تورم و درد نماید.

مشکل دیگری که لخنه های خونی در وریدها ایجاد می کنند مهاجرت آنها به سایر نقاط بدن و انسداد رگ های خونی در آنجاست. این اتفاق ممکن است نفس کشیدن را مشکل نماید و بعضی اوقات اگر بزرگ باشد منجر به مرگ گردد. علایم عبارتند از تورم ، درد ، گرمی و قرمزی.

بعضی اوقات لخته ها در رگ هایی که به سطح پوست نزدیک ترند و به آنها "وریدهای سطحی" گفته می شود ایجاد می شوند. این لخته های خونی علایم متفاوتی ایجاد می کنند. لخته های خونی در وریدهای نزدیک سطح پوست دردناک ترند و ایجاد قرمزی یا عفونت می کنند. این لخته ها بعضی اوقات همچنین باعث می شوند وریدها سخت شده و به صورت برآمدگی هایی که شبیه طناب هستند به نظر برسند. این اتفاق در وریدهای زیر زانو شایع تر می باشد.

ترومبوز ورید عمقی چگونه درمان می شود؟ درمان با داروهایی می باشد که از بزرگتر شدن لخته و مهاجرت آن به ریه ها جلوگیری می کند.برخی از این داروها به صورت تزریقی و سایر آنها به صورت قرص می باشند . بیشتر بیمارانی که برای لخته ی خونی درمان می شوند در ابتدا در بیمارستان تحت درمان قرار می گیرند .

بیمارانی که قبلا لخته داشته اند معمولا برای جلوگیری از لخته های خونی در آینده دارو دریافت می کنند. این داروها "ضدانعقاد" ، "رقیق کننده ی خون"، یا "داروهای ضدلخته" نامیده می شوند. تقریبا همه تحت درمان با یک ضد انعقاد به صورت قرص برای حداقل 3 ماه ( و معمولا طولانی تر) قرار می گیرند. بعضی از بیماران به مدت چند روز ، یا در صورتی که نتوانند قرص بخورند به مدت طولانی تر، تحت درمان با دارویی قرار می گیرند که در زیر پوست تزریق می شود و هپارین نام دارد.

داروهای ضد انعقاد لخته های خونی موجود را حل نمی کنند اما از بزرگتر شدن آنها جلوگیری می کنند. تحت درمان بودن با یک داروی ضد انعقاد به مدت چند ماه اهمیت دارد چون به بدن فرصت می دهد تا لخته ی قدیمی را حل کند. این درمان همپنین به این دلیل اهمیت دارد که بیمارانی که یک لخته دارند به خصوص در چند ماه اول در معرض خطر تشکیل لخته های دیگر می باشند.

چند داروی ضد انعقاد مختلف وجود دارند که به صورت قرص می باشند .این داروها عبارتند از وارفارین ، ریواروکسابان ،ادوکسابان ، دابیگاتران. اگر پزشک برای شما داروی ضدانعقاد تجویز نماید آن را دقیقا به همان صورت مصرف نمایید . اگر یک دوز را فراموش کردید با پزشک خود تماس بگیرید. وقتی شروع به مصرف داروی ضدانعقاد می نمایید نیاز به انجام آزمایش خون دارید. در صورت مصرف وارفارین نیاز به انجام آزمایشات منظم دارید تا وضعیت اعقادی خون شما بررسی شود . در صورت وجود تغییرات در وضعیت پزشکی یا نتایج آزمایشات ممکن است پزشک دوز داروی شما را تنظیم کند. در دوزهای اشتباه دارو ممکن است عملکرد نداشته باشد یا منجر به خونریزی های جدی شود.در واقع خونریزی خطری است که با مصرف تمامی داروهای ضدانعقاد وجود دارد و به همین دلیل باید مراقب نشانه های خونریزی باشید.

افرادی که نمی توانند برای درمان لخته از دارو استفاده نمایند یا از درمان دارویی سودی نمی برند ممکن است تحت درمان دیگری قرار گیرند که به آن فیلتر ورید اجوف تحتانی گفته می شود.

در بعضی از موارد فرد لخته ای دارد که به اندازه ی کافی برای ایجاد گانگرن شدید می باشد ( جریان خون به سمت پاها را قطع می کند ) . در این صورت پزشک می تواند برای حل لخته دارو بدهد که اصطلاحا به آن داروی " منفجرکننده ی لخته " گفته می شود و از طریق یک کاتتر داده می شود . در برخی موارد برای برداشتن لخته نیاز به جراحی می باشد.

برای جلوگیری از ایجاد لخته ی خونی چه می توان کرد؟

· هر 1 تا 2 ساعت بایستید و راه بروید

· بلافاصله قبل از سفر سیگار نکشید

· لباس های سبک و راحت بپوشید

· در حالت نشسته وضعیت خود را تغییر دهید و ساق و کف پاهایتان را حرکت دهید

· مایعات فراوان بنوشید

· جوراب های فشاری مخصوص پاها بپوشید

· از مصرف الکل و داروهایی که شما را خواب آلود می کند به علت از دست دادن توان حرکت کردن در اطراف پرهیز کنید