اسکن هسته ای قلب
اسکن هسته ای قلب
اسکن هسته ای قلب یا " تالیوم اسکن" به معنی تصویربرداری از خونرسانی عضله ی قلب به روش پزشکی هسته ای می باشد که با تزریق یک ماده ی رادیواکتیو بی خطر از طریق ورید ، خونرسانی به عضله ی قلب در دو حالت ورزش و استراحت به طور جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.
اسکن هسته ای قلب یکی از روشهای دقیق برای تشخیص بیماری عروق کرونر قلب می باشد. کاربرد دیگر اسکن ، تشخیص میزان بافت زنده باقیمانده در عضله قلب در بیماران با سابقه ی نارسایی قلبی یا سکته ی قلبی است. در صورتی که بر اساس در خواست پزشک معالج، وضعیت فیزیکی شما و مستندات مربوط به بررسی های قلبی منعی برای ورزش نباشد،انجام استرس با ورزش توصیه می شود،زیرا در این صورت مراحل بعدی سریعتر انجام خواهد شد. ولی در صورتی که ورزش برای شما ضرر داشته باشد یا طبق نظر پزشک از دقت کافی برخوردار نباشد مرحله ی استرس اسکن هسته ای قلب به صورت دیگری با جایگزین نمودن تزریق بعضی داروهای خاص به جای ورزش انجام می شود.
مراحل انجام اسکن هسته ای قلب
الف) مرحله ی استرس
برای انجام این مرحله یک آنژیوکت جهت تزریق به رگ جلوی ناحیه آرنج شما وصل خواهد شد پس از آن برای اتصال سیم های رابط دستگاه نوار قلب به اتاق استرس هدایت می شوید. در این مرحله پرسش هایی در مورد سابقه ی بیماری شما به عمل می آید ، فشار خون و سرعت ضربان قلبتان اندازه گیری شده و نوار قلب شما در آغاز ازمون ثبت می شود. پس از این اقدامات برحسب نوع استرسی که برای شما انتخاب شده است،از آزمون ورزش یا تزریق دارو استفاده می شود(برای هر فرد فقط از یک روش استرسی استفاده می شود).
استرس با ورزش - جهت این کار بر روی دستگاه تردمیل قرار خواهید گرفت.این دستگاه دارای یک صفحه لاستیکی متحرک شبیه چرخ نقاله است که برروی آن ایستاده و راه می روید.در ابتدا سرعت دستگاه کم و در حد راه رفتن آهسته است ولی سپس افزایش خواهد یافت. نوار قلب شما در حین ورزش توسط پزشک مشاهده شده وفشار خون شما چک می گردد.
در صورت داشتن درد قفسه سینه،تنگی نفس مفرط ، سرگیجه و سر درد شدید و یا در صورتی که به هر دلیل مایل به ادامه ی ورزش نیستید، با درخواست شماحرکت دستگاه متوقف خواهد شد.در صورت تحمل ورزش در زمان مناسب که توسط پزشک معین می شود، پرتو داروی مخصوص قلب به درون آنژیوکت دست شما تزریق شده و یک دقیقه بعد دستگاه به طور تدریجی از حرکت باز می ایستد.
استرس با دارو - دارو توسط تکنولوژیست اتاق استرس به صورت آهسته و پیوسته به شما تزریق خواهد شد. قبل و پس از تزریق ، نوار قلب و فشار خون شما توسط پزشک کنترل می شود. ۴ دقیقه پس اتمام مرحله استرس دارویی، تزریق رادیو داروی مخصوص اسکن قلب انجام می شود.
کلیه اقدامات در مرحله انجام استرس در حدود ۱۰-۲۰ دقیقه طول می کشد.
ب) مرحله ی انتظار تا شروع اسکن هسته ای قلب
وجود یک تاخیر زمانی مناسب پس از تزریق رادیو دارو و پیش از شروع اسکن لازم است. در این مرحله باید از نزدیک شدن طولانی مدت به افراد دیگراجتناب گردد. درصورت لزوم طبق گفته ی تکنولوژیست مسئول ،غذای چربی(مانند خامه) که به همراه دارید، مصرف نمایید. این غذا به خروج داروی اضافی از کبد و کیسه صفرا کمک خواهد کرد و باعث افزایش کیفیت تصویر اسکن می گردد.
اگر استرس با ورزش یا دوبوتامین باشد، زمان انتظار شما در این مرحله (از پایان مرحله استرس تا شروع تصویر برداری) بین۱۵ دقیقه تا یک ساعت است و اگر استرس با داروی دیپریدامول باشد زمان انتظار از۱٫۵تا۲٫۵ ساعت متغییر است.
ج) مرحله ی اسکن هسته ای – فاز استرس
این مرحله از اسکن هسته ای قلب توسط دستگاه تصویر برداری انجام می شود. این مرحله حدود ۲۰-۲۵ دقیقه طول می کشد. بدن باید در حالت بی حرکت قرار گیرد. جابه جا شدن، تکان دادن دست ها، سرفه کردن و حتی نفس عمیق کشیدن به خاطر جابه جا کردن قلب در فضای قفسه سینه تصویر نهایی قلب را مخدوش کرده وسبب بروز خطاهای تشخیصی می شود. با اتمام تصویر برداری،مرحله ی اول ازمایش به پایان می رسد.
د) مرحله ی اسکن هسته ای – فاز استراحت
برای اسکن هسته ای قلب در مرحله ی استراحت نیاز به قطع دارو وجود ندارد ولی نیاز است که به مدت ۴ ساعت ناشتا بوده و غذای چرب همراه داشته باشید. در مجموع کلیه مراحله انجام اسکن هسته ای قلب از زمان ورود به موسسه پزشکی هسته ای تا تکمیل اسکن مرحله اول ودوم در حدود ۶-۴ ساعت به طول خواهد انجامید.
ایمنی بیمار و همراهان
از آنجا که کلیه مراحل انجام اسکن تحت نظر پزشک انجام می شود از این لحاظ خطری متوجه بیمار نیست. اشعه موجود در بدن بیمار نیز بسیار اندک بوده و فقط کمی بیشتر از اشعه دریافت شده طبیعی است که بصورت سالیانه از محیط طبیعی اطراف دریافت می شود.
انجام اسکن قلب در خانم های باردار ممنوع بوده و در زمان شیردهی تا ۱۸ ساعت باید از شیردهی اجتناب ورزید. حفظ فاصله ۲ متر از اطرافیان در مدت ۲۴ ساعت پس از اسکن برای رعایت ایمنی در مقابل اطرافیان کافی است. فاصله کمتر در زمان اندک مانعی ندارد.
لازم است در ۲۴ ساعت اول از مواجهه ی نزدیک با خانم باردار یا اطفال زیر ۲ سال پرهیز شود
نظر دهید