مرکز تحقیقات بیماریهای قلب و عروق

وارفارین یکی از داروهایی است که توانایی خون برای تشکیل لخته را کاهش می دهد.

هدف از درمان با عوامل ضد انعقادی مانند وارفارین پیشگیری از تشکیل لخته خون جدید یا گسترش لخته خون در مواردی است که احتمال تشکیل لخته خون در بدن بالاست و یا اینکه برای درمان لخته ای که به صورت نابجا در بدن ایجاد شده است کاربرد دارد. وارفارین جلوی لخته شدن خون را می گیرد، بنابراین از مشکلات ناشی از تشکیل لخته در رگ های خونی پیشگیری می کند اما اگر لخته ای وجود داشته باشد وارفارین آن را حل نمی کند، بلکه از بزرگ شدن آن جلوگیری می کند و شاید با فرصت ایجاد شده به سیستم حل کننده ی لخته ی طبیعی بدن اجازه ی این کار را بدهد.

مهمترین مسئله در مصرف وارفارین حفظ سطح درمانی دارو در خون است. سطح خونی درمانی و سمی در وارفارین نزدیک به هم است .اگر علیرغم مصرف دارو سطح دارو در خون خیلی پائین باشد ، احتمال لخته شدن خون وجود دارد و چنانچه سطح خونی دارو بالا باشد احتمال خونریزی وجود دارد.

سطح خونی وارفارین با تستی به نام PT و INR کنترل می شود که میزان آن ممکن است با توجه شرایط بیمار و نظر پزشک متفاوت باشد. INR معادل ۳-۲ اغلب نشانگر سطح درمانی وارفارین است مگر در مورد دریچه مصنوعی میترال یا برخی شرایط بالینی پرخطر که تا ۵/۳ بالا نگه می دارند. INR کمتر از ۱٫۸ نشان می دهد که انعقاد پذیری خون بالا می باشد و ممکن است بیمار در معرض تشکیل لخته قرار بگیرد، در این حالت پزشک مقدار دارو را افزایش می دهد. در مورد INR بالاتر ازسطح درمانی خطر خونریزی وجود دارد و پزشک معالج مقدار دارو را کم می کند.

مقدار وارفارین را نمی توان مثل سایر داروها بر اساس سن و وزن بدن تعیین کرد. مقدار داروی مورد نیاز در افراد مختلف بسیار متفاوت بوده و به شدت وابسته به قدرت متابولیسم این دارو در بدن است. پس در حین مصرف این دارو باید مکرراً آزمایش خون (PT- INR) داده شود تا سرعت لخته شدن خون اندازه گیری شود. پزشک براساس سرعت لخته شدن خون مقدار وارفارین را تعیین می کند تا در حالی که از لخته شدن خون جلوگیری می شود، خطر خونریزی خودبه خودی وجود نداشته باشد.

درکسانی که به تازگی وارفارین را شروع می کنند ممکن است سطح INR متغیر باشد از این رو کنترل مکرر سطح INR هر چند روز تا رسیدن آن به سطحی ثابت لازم است و بعد از آن تقریبا هر ماه یکبار ضروری است .

وارفارین را چه زمانی مصرف کنیم؟

وارفارین معمولاً روزی یک نوبت مصرف می شود. مهمترین نکته در باره مصرف قرص وارفارین ، خوردن دارو در وقت معین است. صبح یا عصر خیلی مهم نیست اما هر روز در همان ساعت میل شود.ضمنا با توجه به اینکه غذا ممکن است بر جذب دارو تاثیر بگذارد ، دارو نیم ساعت قبل یا یکساعت بعد از غذا مصرف شود.

در صورت فراموشی یک نوبت ، به محض آنکه آن را به یاد آوردید آن را مصرف کنید.اگر نوبت دوز بعدی است ، نوبت فراموش شده را رها کرده ، به برنامه دارویی معمول بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید چون ممکن است موجب خونریزی شود.

وارفارین را تا چه زمانی مصرف کنم؟

بسته به نوع بیماری و ریسک فاکتورهای موجود ، ممکن است درمان موقت مثلا تا ۶ ماه یا برای تمام عمر باشد.

در صورت نیاز به جراحی، دندانپزشکی یا سایر اقدامات تهاجمی مثل آنژیوگرافی چه اقداماتی لازم است؟

قبل از هر اقدام تهاجمی و جراحی با امکان خونریزی، پزشک خود را مطلع کنید چرا که ممکن است در خطر خونریزی غیر قابل کنترل قرار گیرید. وارفارین با نظر پزشک معالج موقتا ۲ تا ۳ روز قبل از اقدام تهاجمی قطع می شود اما بر اساس نوع بیماری زمینه ای و نیز کار تشخیصی – درمانی شما ، ممکن است درمان جایگزین با دارو های ضد انعقادی دیگر از جمله هپارین یا انوکساپارین شروع شود.

آیا وارفارین با رژیم غذایی تداخل دارد؟

با توجه به نزدیکی سطح خونی درمانی دارو با سطح خونی سمی دارو ، توجه به رژیم غذایی بسیار مهم است. وارفارین با ویتامین K موجود در رژیم غذایی تداخل دارد. منابع غذایی ویتامین K برگ سبزیجات سبز تیره چون اسفناج ، کاهو، کلم سبز و بروکلی است. البته نکته مهم مصرف روزانه ی یکنواخت این سبزیجات است نه حذف کامل این ترکیبات از رژیم غذایی .

هشدارها

خونریزی از بینی ، خونریزی از لثه هنگام مسواک زدن، استفراغ خونی، خون در ادرار(یا ادرار کدر یا تیره) ، مدفوع قرمز یا تیره و سیاه، کبودی غیر طبیعی پوست ، قطع نشدن خونریزی در بریدگی ها ، افزایش خون قاعدگی ، سردرد شدید‌(خونریزی مغزی) ، درد و التهاب غیر طبیعی مفاصل (خونریزی مفصلی)، ریزش مو و بثورات پوستی ، زخم یا لکه‌های سفید در دهان؛ گلودرد، خستگی ، یا زردی چشم‌ها یا پوست.

در صورت داشتن هرکدام از این علایم به پزشک مراجعه کنید.